Budżet budżetowi nierówny - magia liczb

14.08.2019, 21:11, Adrian Sztobryn 20 komentarzy

Cóż to było za lato dla Arsenalu.

Kanonierzy bez wątpienia dokonali najlepszych wzmocnień na przestrzeni całego okienka transferowego, ściągając do klubu zawodników takich jak Dani Ceballos, William Saliba i Nicolas Pepe. Unai Emery skupił się również na defensywnych słabościach zespołu, pozyskując Szkota Kierana Tierneya oraz Brazylijczyka Davida Luiza z Chelsea. Wszystko to zostało zrealizowane po licznych doniesieniach dziennikarzy sugerujących, że klub z Londynu będzie miał do wydania zaledwie 40 milionów funtów na nowych zawodników.

Jak łatwo sobie wyobrazić, fani nie mogą narzekać, jednak kilku z nich na pewno zachodzi w głowę, jak to możliwe, że klub zrealizował tak kosztowne transakcje tego lata. Wątek ten zahacza o wszystkie czarodziejskie sztuczki na płaszczyźnie finansów klubu, od wydatków netto przez wynagrodzenia piłkarzy oraz strukturę płatności za nowych graczy. Wcześniej tego roku liczne relacje i doniesienia informowały, że Arsenal będzie miał tylko 45 milionów funtów do wydania, po tym jak nie zakwalifikował się do Ligi Mistrzów, ale ostatecznie klub rozbił bank, wydając grubo ponad 100 milionów funtów. Ten tekst wyjaśnia, jak udało się zrealizować wszystkie transakcje. Będąc w pełni uczciwym wobec klubu, nigdy nie zgadzali się oni z tak niską wyceną budżetu. Dyrektor zarządzający Arsenalu Vinai Venkatesham wyjaśnia: "Wycena nigdy nie pochodziła od nas. Jako klub nigdy, przenigdy nie mówimy o tym jak wiele pieniędzy mamy do wydania, ponieważ jest to ostatnia rzecz, która mogłaby nam pomóc."

Po pierwsze spójrzmy na pełną kwotę zakupu nowych piłkarzy (zawiera zmienne w kwocie 8 mln funtów). Obejmuje ona transferowy rekord klubu w postaci pozyskania Nicolasa Pepe w kwocie 72 mln funtów, dodatkowo 27 mln za Williama Salibę, 25 mln za Kierna Tierneya, 8 milionów za Davida Luiza, 6 mln za Gabriela Martinellego oraz opłatę za wypożyczenie Daniego Ceballosa w kwocie 5 mln funtów.

Zestawienie zawiera również długość kontraktu w latach. Kluby piłkarskie mogą amortyzować koszt transferu oraz kontraktu piłkarza przez cały okres jego trwania. To daje 28,4 miliona funtów rocznego kosztu dla klubu. Poza tym graf zawiera dane dla tygodniówek poszczególnych zawodników i rocznego kosztu wynagrodzeń. Cały koszt pozyskania nowych zawodników wyniesie zatem prawie 228 milionów funtów.

Analogicznie Arsenal dokonał sprzedaży zawodników za łączną kwotę 64 mln funtów (kwota zawiera 7 milionów zmiennych). Na tę kwotę wpłynęły głównie transfery Alexa Iwobiego za 34 mln, Krystiana Bielika za 10 milionów, Laurenta Kościelnego za 5 milionów i Davida Ospiny za 3 miliony. Poza tym pewne użyteczne środki uzyskano ze sprzedaży zawodników z Akademii oraz 4 miliony funtów ze sprzedaży Bennacera z Empoli do Milanu. Warto zwrócić uwagę, że przytoczone wartości są orientacyjnie, ponieważ w prasie podane zostały różne liczby dla kwot transferów oraz wysokości tygodniówek (częściowo z powodu przeliczenia po kursie walutowym). Powinny być one jednak dostatecznie dokładne, by móc zobrazować sytuację.

Pytanie które często jest mi zadawane brzmi, jak dużo klub może wydać, jednak odpowiedź na nie jest prawie niemożliwa, ponieważ definicji budżetu transferowego może być wiele. Oto 10 możliwych sytuacji, które pokazują, że rzadko kiedy chodzi tylko o jedną liczbę.

Definicja której użyje najwięcej fanów to po prostu łączna opłata transferowa, bez znaczenia kiedy płatność zostanie zrealizowana. Nawet w tej sytuacji możliwe są dwa warianty, dla przykładu uwzględniając lub nie zmienne oparte na realizacji przyszłych osiągnięć, kwota może wynieść 135 milionów lub 143 miliony.

Jednak to co stało się coraz bardziej znane fanom tego lata to zastosowanie płatności realizowanych etapami zamiast płacenia całej kwoty transferu z góry. Bazując na doniesieniach prasowych oraz kilku założeniach możemy oszacować, że AFC tego lata wydało tylko 46 milionów funtów gotówki.

Z drugiej strony, AFC również nie otrzyma całości z 64 milionów funtów ze sprzedaży swoich zawodników tego lata. Ponownie możemy tylko oszacować wpływy gotówkowe na poziomie 23,5 miliona funtów. Z punktu widzenia gotówki AFC wydało brutto 46 milionów funtów i netto 22,5 miliona funtów tego lata (po uwzględnieniu szacowanych wpływów gotówkowych ze sprzedaży graczy). Nie może umknąć uwadze fakt, że kwota brutto wypływów gotówkowych oscyluje w granicach domniemanych 45 mln opisywanych w prasie jako budżet. Co ważniejsze, rozpiętość płatności pozwoliła na to by kupić Pepe.

Dla jasności, płatności ratalne za transfery nie są niczym nowym w świecie klubów piłkarskich. W istocie pod koniec sezonu 2017/2018 kluby Premier League miały około 1,5 miliarda funtów zobowiązań z tytułu transferów, uwzględniając w tym 100 milionów AFC (w zestawieniu króluje MUFC z 258 mln funtów). Często klub sprzedający otrzyma gotówkę (jej większość) od razu, ponieważ sprzedaje dług stronie trzeciej, czyli podmiotowi finansującemu za określoną opłatą. Oczywiście prowizja ta jest "poza tematem", jednak wciąż działa z korzyścią dla wszystkich stron.

Jasne jest, że koszt nowego zawodnika nie sprowadza się tylko do kwoty jego nabycia, ale również do kosztów jego wynagrodzenia, więc kolejnym sposobem by spojrzeć na budżet jest uwzględnienie tych dwóch czynników. Jak powiedział Josh Kroenke, AFC jest klubem grającym w Lidze Europy z płacami na poziomie klubu Ligi Mistrzów.

Z mojego szacunku wynika, że zakupy AFC tego lata zwiększyły płace o około 500 tysięcy funtów tygodniowo, co daje 26 mln rocznie. Na podstawie domniemanych kontraktów (wszystkie wynoszą 5 lat, poza Luizem i Ceballosem odpowiednio 2 i 1 rok), całość zaangażowania finansowego wyniesie 93 mln funtów. Jednak trzeba liczyć się również z tym, że około 700 tysięcy funtów zostało "wyjęte" z tygodniówek (38 mln funtów rocznie). Nawet jeśli klub nie otrzymał żadnych pieniędzy za Aarona Ramseya, Welbecka, Cecha czy Lichsteinera, to ich odejścia spowodowały przycięcie płac o około 400 tysięcy na tydzień, a 21 mln rocznie. Zatem łącznie uwzględniając opłaty transferowe oraz wynagrodzenia AFC wyda 71,5 miliona brutto pierwszego roku (transfery 46 mln + płace 25,7 mln), ale tylko 10,5 mln netto (22,5 miliona jest pomniejszone o 12 milionów oszczędności z tytułu redukcji płac).

Jeśli spojrzymy łącznie na opłaty transferowe i płace to całość zaangażowania (na przestrzeni całego kontraktu graczy) dla AFC wyniesie 236 mln funtów (transfery 143mln + płace 93mln). Zostanie to jednak pomniejszone o sprzedaż graczy i zwolnienie ich płac. Jeszcze bardziej komplikuje wszystko fakt, że transakcje mogą mieć różny wpływ na księgi rachunkowe. Kluczowe jest tutaj to, że koszt zakupu piłkarza może być rozdzielony na kilka lat, jednak każdy dochód z tytułu sprzedaży zawodnika natychmiastowo uwzględniany jest w księgach.

Kluby piłkarskie po prostu traktują piłkarzy jako swoje aktywa, więc w całości nie ponoszą kosztów z tytułu nabycia nowego piłkarza tylko i wyłącznie w jednym roku obrachunkowym. Zamiast tego odpisują koszt przez czas trwania kontraktu piłkarza. Dla przykładu Pepe został zakupiony za 72 mln funtów i podpisał kontrakt na 5 lat, zatem roczna amortyzacja jego transferu wyniesie 14,4 mln funtów. Oznacza to że jego wartość księgowa zmniejszana jest o 14,4 mln funtów rocznie, zatem po 3 latach jego wartość księgowa zostanie zredukowana o 43 mln i wyniesie 29 mln funtów. Jeśli Pepe na tym etapie zostałby sprzedany za 100 mln, to zysk na jego sprzedaży wyniósłby 71 mln (kwota sprzedaży gracza pomniejszona o jego wartość księgową 29 mln). Gracz zostałby po prostu wypisany z księgi inwentarzowej klubu. Kolejnym spojrzeniem może być perspektywa, w której zysk na przepływie gotówki wyniesie 28 milionów, jednak jeśli uwzględnimy dotychczasową amortyzację w kwocie 43 mln, to łączny zysk w księgach na tej transakcji wyniesie nawet 71 mln.

Netto dla AFC koszt wynikający z transakcji tego lata wyniesie około 9 mln z zakupem nowych piłkarzy podnoszącym koszty bazowe o 54 mln, które jednak w znacznej mierze zmniejsza redukcja kosztów z tytuły sprzedaży graczy o 45 mln (płace oraz amortyzacja kontraktu). Jeśli doda się do tego dochód z tytułu sprzedaży to wpływ będzie jeszcze bardziej pozytywny. Daje to zatem ostatnią dziesiątą definicję transferu budżetowego, która odzwierciedla wpływ na księgi rachunkowe klubu. Dla zakupów AFC kwota ta wynosi 54 mln (amortyzacja roczna 28 mln plus płace 26 mln).

Przedstawiono zatem 10 różnych definicji budżetu transferowego (jest ich jeszcze więcej), wszystkie są one istotne we właściwych okolicznościach, jednak zestawienie to podkreśla jak bardzo ważna jest ostrożna ocena, gdy jakaś konkretna liczba jest cytowana lub podawana w prasie. Która jest zatem najbardziej znacząca? Cóż może ta która jest najbliższa przytaczanym wcześniej 45 milionom, czyli 46 mln tegorocznych wypływów gotówkowych, choć może to być oczywiście zwyczajna zbieżność kwot. Tak naprawdę cała inżyniera finansowa i księgowe zabiegi odbywają się za zamkniętymi drzwiami a dziennikarze i kibice, jeśli nie mają dostępu do pełni informacji, mogą tylko snuć swoje teorie. Odpowiedź na podstawowe pytanie kolejny raz nie jest oczywista i prosta.

Josh Kroenke zasugerował fanom, że będą podekscytowani tym okienkiem transferowym i klub w istocie zaimponował bardzo mądrymi posunięciami na rynku transferowym, korzystając efektywnie z funduszy wykraczających poza wcześniejsze oczekiwania kibiców. Częściowo wszystkie te fantazyjne zabiegi wyraziły chęć zarządu AFC do odważniejszych ruchów w kontekście swoich zasobów pieniężnych. W przeszłości bardzo często wyglądało to jakby klub chciał "zachomikować" jak najwięcej zasobów gotówkowych, by zabezpieczyć swoje przyszłe zobowiązania, jednak to zawsze wydawało się zbyt ostrożne. W każdym razie to okienko okazało się być dla Arsenalu jednym z najbardziej ekscytujących od wielu lat, częściowo a może przede wszystkim z powodu specyfiki księgowych zabiegów wynikających z zakupu graczy.

Wymagało to wszystko trochę gimnastyki ze strony włodarzy klubu, ale ostatecznie dzięki mądrym posunięciom Kanonierzy dostali się tam gdzie chcieli. Nowy skład Emery'ego wygląda na zdolny do tego, by dysponować pewną świeżością w walce o TOP 4. Nie wiadomo do końca, czy wszystkie nowe nabytki odnajdą się w realiach Premier League, ale z pewnością nadchodzą ekscytujące czasy dla czerwonej części północnego Londynu. Kanonierzy zanim wybiorą się na północ, by stoczyć batalię z Liverpoolem na Anfield, jeszcze w ten weekend podejmą u siebie Burnley. Potem czeka ich pojedynek z Tottenhamem, który na pewno rzuci nowe światło na to jak dobre były transakcje dokonane przez Unaia Emeryego tego lata.

Tekst autorstwa Paula Conolly'ego pochodzi ze strony Givemesport.com i jest przygotowany na podstawie statystyk z konta Twittera Swiss Ramble.