Dramat, który zrodził legendę Czerwonych Diabłów

06.02.2008, 17:35, Tomasz Wasilewski 29 komentarzy

Dnia 6 lutego 1958 roku, czyli dokładnie 50 lat temu, w Monachium rozbił się samolot z zawodnikami i trenerami Manchesteru United, na którego pokładzie byli również dziennikarze oraz kibice. Manchester wracał z Belgradu z Crvena Zvedą w Pucharze Mistrzów

Tragedia zdarzyła się w śnieżną i mroźną noc. Samolot, na pokładzie którego znajdowali się piłkarze, pracownicy i kibice Manchesteru United, rozbił się przy trzeciej próbie startu z monachijskiego lotniska. "Czerwone Diabły" wracały z Jugosławii, gdzie pokonały Crvenę Zvezdę w Pucharze Europy. Siedmiu z nich nie wróciło do domu, jeden zmarł po 15 dniach, dwóch z powodu urazów nigdy nie wróciło na boisko. W sumie tragedia pozbawiła życia 23 osoby z 43 lecących samolotem.

Tym, który jeszcze przez kilka dni walczył o życie był Duncan Edwards. W wieku 16 lat zadebiutował w pierwszej lidze, mając 18 lat grał w reprezentacji."To najlepszy piłkarz z jakim przyszło mi grać"- wspominał go później sir Bobby Charlton, który był jednym z pięciu ocalałych piłkarzy. Przez wielu do dziś uważany jest za najbardziej utalentowanego zawodnika jaki kiedykolwiek pojawił się na piłkarskich boiskach. Zmarł w wieku 21 lat.

Manchester z roku 58-ego był jedną z najciekawszych drużyn na świecie. Zespół prowadzony przez sir Matta Busby'ego, składał się głównie z młodych zawodników (średnia wieku wynosiła 24 lata) i oparty był na wychowankach, nie na graczach ściągniętych z innych klubów. Piłkarze, znani jako Busby Babes, przed katastrofą dwukrotnie wygrali mistrzostwo kraju, w 1956 i 57. W roku '58 mieli cztery punkty straty do lidera.

Dla nich to był ostatni lot:

Katastrofa powietrza pod Monachium 6 lutego 1958 roku przyniosła aż 23 ofiary śmiertelne w tym piłkarze, pasażerowie i członkowie załogi samolotu. My przedstawiamy Wam krótkie sylwetki ośmiu zawodników, którzy zginęli w tej katastrofie.

Roger Byrne - 28 lat, środkowy obrońca, 277 występów, 19 bramek i 33 występy dla reprezentacji Anglii.

"Świetny piłkarz, znakomicie poruszał sie po boisku. Roger był bardzo szybkim zawodnikiem, potrafił na pełnej szybkości dobrze operować piłką, poruszał się niczym Nureyev." - Sir Matt Busby

Geoff Bent - 25 lat, środkowy obrońca, 12 występów.

"Kiedy Geoff dojrzał, jako dwudziestolatek miał ofert z różnych klubów, lecz mimo to pozostał lojalny wobec United. Świetnie krył, potrafił znakomicie odbierać piłkę rywalom. Roger Byrne miał pewne miejsce w składzie i z wielką brawurą reprezentował United. Dlatego też Geoff nie dostawał zbyt wielu szans na grę, lecz był wystarczająco dobry, aby regularnie zajmować miejsce w jakimkolwiek zespole." - Jimmy Murphy

Eddie Colman - 21 lat, pomocnik, 107 występów, 2 bramki.

"Eddie był żwawym chłopcem i fantastycznym piłkarzem. Nigdy nie pchał piłki tam, gdzie nie trzeba, wszystko kontrolował i świetnie podawał. Był znany z tego, że potrafił się świetnie obrócić z piłką." - Wilf McGuinness

David Pegg - 22 lata, skrzydłowy, 148 występów, 28 bramek, 1 mecz dla reprezentacji Anglii.

"David byłby wielkim majątkiem do każdego zespołu, ponieważ był stworzony do gry w ataku, a także na skrzydle. Był to naprawdę bardzo, bardzo zdolny zawodnik. Nasz najlepszy lewy skrzydłowy." - Sir Matt Busby

Mark Jones - 24 lata, obrońca, 120 występów, jedna bramka.

"Urodzony w Yorkshire Mark był naprawdę śliczniutkim facetem, lecz dla mnie był także twardym zawodnikiem i żaden przeciwnik nie miał z nim łatwo zarówno na jak i poza boiskiem." - Bill Foulkes

Duncan Edwards - 21 lat, pomocnik, 175 występów, 21 bramek oraz 5 goli w 18 meczach dla reprezentacji Anglii.

"Kiedy usłyszałem, jak Muhammad Ali powiedział światu, że on był najlepszy, uśmiechnąłem się. Najlepszym piłkarzem ze wszystkich nazwano Duncana Edwardsa!" - Jimmy Murphy

"Jedyny piłkarz, od którego kiedykolwiek czułem się gorszy. - Sir Bobby Charlton

Tommy Taylor - 26 lat, napastnik, 189 meczów, 128 bramek oraz 16 bramek w 19 meczach reprezentacji Anglii.

"Moim zdaniem był jednym z najlepszych środkowych napastników jakich kiedykolwiek świat zobaczył. Miałby jeszcze sporo czasu, aby zrealizować swój talent. Oceniam jego jako jeden z wszech czasów, najlepsi centrum - napastnicy w grze i on miał jeszcze, by zrealizować wszystek jego potencjał. On był typowym człowiekiem z Yorkshire, czasem odgrywał się jak błazen, a czasem był duszą zespołu." - Bill Foulkes

Liam 'Billy' Whelan - 22 lata, pomocnik, 96 występów, 52 bramki, 4 mecze dla reprezentacji Irlandii.

"Billy był czarodziejem, gdy miał piłkę przy nodze. Już wtedy był bardzo dobrym piłkarzem, a mógł stać się o wiele lepszy. Jeden z piłkarzy światowej klasy, który przedwcześnie zginął. Nie ma co do tego wątpliwości. Jego przegląd pola i rozgrywanie piłki było klasą dla niego samego." - Albert Scanlon

Ten który pomógł w odrodzeniu Manchesteru United...

Jimmy Murphy był bardzo ważnym człowiekiem w historii Manchesteru United, gdyż to właśnie on przejął pierwszą drużynę po rozbiciu się samolotu z piłkarzami Czerwonych Diabłów w Monachium. Wtedy mało kto wierzył, iż klub z Old Trafford ponownie powróci na szczyt, ponieważ zmarło przecież ośmiu świetnych graczy jak na tamtejsze czasy.

W dodatku trzynaście dni po tej katastrofie United musiało rozegrać spotkanie w FA Cup przeciwko Sheffield Wednesday, wówczas drużynę przejął wcześniej wspomniany Murphy, który dostał wskazówki od rannego, leżącego w szpitalu Sir Matta Busby'ego.

Sir Matt Busby

Busby wyprzedził epokę. Stworzył kilkanaście drużyn juniorskich, do których sprowadzał najzdolniejszych brytyjskich piłkarzy wyszperanych przez wysyłanych na podwórka skautów. Tak do MU trafił. m.in. George Best. Każdy zespół grał w takim samym systemie jak pierwsza drużyna, trenerzy w równym stopniu patrzyli na umiejętności piłkarskie jak na psychikę. Dziś jest to oczywiste, ale w latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia były to rozwiązania rewolucyjne. "Dzieciaki Busby'ego" pierwsze mistrzostwo wywalczyły w 1956 r. Średnia wieku pierwszej jedenastki wynosiła 22 lata. Wszyscy chcieli oglądać Manchester. Na mecze rezerw przychodziło 10 tys. ludzi, juniorów oglądało trzy razy więcej. Busby pracował na Old Trafford 24 lata (dwa lata dłużej od Aleksa Fergusona). Zdobył pięć mistrzostw i dwa Puchary Anglii. Gdy otwierano klubowe muzeum, jedna z lokalnych gazeta napisała, że gdyby nie dwóch Szkotów, nie byłoby czego otwierać.

Gdyby nie ten lot...

Do dziś co jakiś czas odżywa dyskusja, co osiągnąłby Manchester, gdyby katastrofy w Monachium nie było. Kilka dni przed tragedią "Czerwone Diabły" wygrały na Highbury z Arsenalem 5:4 (wielu uważa to spotkanie za jedno z najlepszych w historii ligi angielskiej) i zmniejszyły do czterech punktów stratę do lidera - Wolverhampton. "Wilki" miały być następnym ligowym przeciwnikiem MU. Faworytem był Manchester, prognozowano, że drużyna Busby'ego będzie trzecią, która zdobyła mistrzostwo Anglii trzy razy z rzędu. "To była niesamowita grupa młodych ludzi, obdarzona wielkim talentem, świetnie się rozumiejąca i grająca na poziomie niedostępnym dla innych. Oni mogli być najlepszą drużyną w historii" - pisze publicysta "Timesa".

Dla uczczenia pamięci ofiar katastrofy Manchester w niedzielę wystąpi w replikach strojów z 1958 roku.