Kontuzjogenny - zawodnik czy sport?

04.01.2010, 21:08, Michał Kowalczyk 54 komentarzy

Wielu użytkowników tego serwisu w swoich komentarzach nadużywa słowa "kontuzjogenny", nie do końca rozumiejąc jego znaczenie. Niejednokrotnie spotkałem się ze stwierdzeniem, że Tomas Rosicky, bądź Theo Walcott to bardzo zdolni, ale kontuzjogenni zawodnicy. Zgodnie z definicją znaczyłoby to, że wyżej wymienieni piłkarze często powodują długotrwałe urazy u swoich rywali, a nie –jak zapewne autor stwierdzenia miał na myśli – są podatni na różnego rodzaju kontuzje.

Powołam się na opinię eksperta z Poradni Językowej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego – prof. dra hab. Mikołaja Skarżyńskiego.

„Zacznę od tego, że segment genny nie jest sufiksem, ale drugim członem wyrazów złożonych, wnoszącym znaczenie 'pochodzenia' lub 'przyczyny'. Tak więc np. czynnik inflacjogenny to 'taki [czynnik], który powoduje inflację, jest przyczyną inflacji, jest inflacjotwórczy', rakogenny to 'taki, który powoduje raka - rakotwórczy', kryzysogenny - 'powodujący kryzys - kryzysotwórczy'. Analogicznie kontuzjogenny to 'taki, który powoduje kontuzje'. Wynika z tego, ze nie można odnosić owego przymiotnika do zawodników, chcąc wyrazić znaczenie 'podatny na kontuzję', można natomiast powiedzieć, że np. boks jest dyscypliną kontuzjogenną, czyli taką, której uprawianie może powodować (powoduje) powstawanie kontuzji. Natomiast powiedzieć, że zawodnik X jest kontuzjogenny znaczyłoby, że ów sportowiec powoduje kontuzje u innych stykających się z nim zawodników (a może i u siebie nawet), czyli jest po prostu niebezpieczny dla otoczenia (ewentualnie także dla siebie). Nie sądzę jednak, by koniecznie trzeba było tak właśnie mówić - można to wyrazić znacznie prościej, nie uciekając się do "uczonych" słów. Poza naszym tu zainteresowaniem pozostaje oczywiście kłopot, co zrobić z takim osobnikiem.”

Zapamiętajmy raz na zawsze: kontuzjogenny - sport; podatny na kontuzje - sportowiec.

Dziękuję za uwagę i życzę owocnych, lecz pozbawionych błędów komentarzy.